Zes jaar geleden begon ik aan het verzamelen van woordenlijsten rond het terrein van horlogerie. Ik ga regelmatig op vakantie en neem dan Franse, Duitse, Engels en of Spaanse horlogetijdschriften mee, die deels moeilijk te lezen zijn zonder woordenboek. Maar ook een woordenboek brengt bij de specifieke uurwerktermen niet altijd uitkomst.
Op verschillende sites en in bibliotheken vond ik meerdere lexicons, woordenboeken en woordenlijsten maar die waren meestal in twee of drie talen, altijd Frans, Duits en/of Engels. Boeken als Brittens “Handbook”, Berners “Dictionaire professionel” of Mauch’s “Horologes Lexikon” bevatten natuurlijk geen Nederlands. Er zijn maar enkele lijsten te vinden waarin ook de Nederlandse vertaling is te vinden. Zeemans “Klokkenlexicon” bevat ruim 1200 woorden in vier talen, maar dat is maar een fractie van de 4000 in Berner of de 14000 die genoemd worden in Osterhausens Dictionaire de Horlogerie.
Het gaat hierbij niet alleen om horlogeonderdelen. In de verschillende reeds bestaande lijsten wordt geen onderscheid gemaakt tussen onderdelen, gereedschappen, beroepen en bewerkingen. Ook staan de namen van materialen, grondstoffen en merken soms willekeurig opgenomen.
Jaap Zeeman, die in 2003 het Klokkenlexicon presenteert, schreef het zo:
“De vaktaal van uurwerkmaker en van deskundigen die over uurwerken schrijven, blijkt een slecht vastgelegde taal te zijn…..Bovendien zijn de meeste publicaties in Frans, Duits, Engels of Spaans….. Het zou overigens verhelderend zijn wanneer “deskundigen” zouden kunnen besluiten tot het definiëren van de “Officiële Nederlandse uurwerkvaktermen.”
Navraag bij de horlogevakschool in Schoonhoven gaf als resultaat dat zoiets nog niet wordt ondernomen. Daarom heb ik het initiatief genomen om zo’n lijst te maken. De afgelopen zes jaar is ruim 2000 uur gaan zitten in het verzamelen, samenvoegen en opschonen van een groot aantal bestaande lijsten uit boeken, officiële sites van Zwitserse – en Duitse horloge industrie en de woordenlijsten van de verschillende horlogebladen en fan-sites.